Katarzyna Makos
Mięczak zakaźny (łac. molluscum contagiosum) to infekcja skóry wywołana przez wirusa MCV z rodziny pokswirusów. Choroba objawia się pojawianiem się licznych wykwitów–wypukłych, niewielkichguzków z charakterystycznym wgłębieniem w części środkowej. Po nakłuciu ze zmiany wydobywa się kaszowata treść. Jak dochodzi do zakażenia wirusem mięczaka zakaźnego?
Mięczak zakaźny – przyczyny. Jak dochodzi do zarażenia?
Mięczak zakaźny to choroba wirusowa, wywołująca charakterystyczne zmiany skórne. Wirus moluscum contagiosum (MCV) należy do tej samej rodziny pokswirusów, co wirus ospy prawdziwej, a spośród jego 4 podtypów najczęściej występuje podtyp 1. Dotyka głównie dzieci, młodych dorosłych i osoby z zaburzeniami odp*rności. Szczególnie podatne są osoby z atopowym zapaleniem skóry.
MCV namnaża się w warstwie naskórkowej skóry, rzadko zajmuje błony śluzowe. Okres wylęgania wynosi od 2 tygodni do 6 miesięcy. Chory jest zakaźny przez cały czas utrzymywania się zmian.
Transmisja wirusa zachodzi poprzez bezpośredni kontakt ze skórą i kaszkowatą wydzieliną ze zmian skórnych, a także poprzez przedmioty codziennego użytku (ręczniki, ubrania, gąbki itp.). Często dochodzi do autoinokulacji – przeniesienia wirusa z innej okolicy ciała. Znane są też przypadki zakażeń w takich miejscach, jak basen czy siłownia.
Mięczak zakaźny – objawy
Głównym objawem choroby są zmiany skórne w postaci małych, kopulastych, napiętych grudek z pępkowatym wgłębieniem pośrodku, zazwyczaj o średnicy 1-5 mm. Są twardawe, gładkie, o perłowo-białej, różowej lub cielistej barwie. Występują przede wszystkim na tułowiu, w okolicy stawów, pachwin, dołu pachowego.
Zmiany w okolicy narządów płciowych spotykane są raczej u nastolatków oraz młodych dorosłych, ich transmisja przebiega zazwyczaj poprzez kontakt seksualny. Zajęcie okolicy powiek wiąże się z ryzykiem zapalenia spojówek i rogówki. Mogą występować pojedynczo, w skupiskach lub układać się linijne (wzdłuż linii zadrapań – tzw. pseudoobjaw Koebnera). Zmiany skórne mogą boleć, niektórzy pacjenci zgłaszają świąd. Wokół grudek może występować rumień skóry.
Powiązane produkty
-
SolphaDermol, płyn, 2 ml
roztwór
42,69 zł
Do koszyka -
Lapis Diabelski Kamyk, sztyft, 1 szt.
sztyft, brodawki / kurzajki
23,99 zł
Do koszyka -
Undofen Pro Pen Terapia Kwasowa TCA kurzajki i brodawki, żel, 1 aplikator
wyrób medyczny, żel, brodawki / kurzajki
47,19 zł
Do koszyka -
Salvequick Med Wart Plaster, plastry na kurzajki na stopach, 20 szt.
wyrób medyczny, plaster, brodawki / kurzajki
21,49 zł
Do koszyka -
Undofen Krioterapia, aerozol na kurzajki i brodawki, 50 ml
wyrób medyczny, aerozol, brodawki / kurzajki
53,59 zł
Do koszyka -
Kailas, ajurwedyjski krem z himalajskich ziół na skórne problemy, 8 g
krem, alergia, ból, grzybica, hemoroidy, brodawki / kurzajki, łuszczyca, owłosienie, odmrożenia, odparzenia, podrażnienie, przebarwienia, świąd, zaskórniki, naczynka, trądzik, egzema, wągry, skaleczenie, opuchlizna, dla alergików
12,99 zł
Do koszyka -
Kailas, ajurwedyjski krem z himalajskich ziół na problemy skórne, 20 g
krem, grzybica, brodawki / kurzajki, łuszczyca, przebarwienia, trądzik, opuchlizna, łojotok, oparzenie, rogowacenie, suchość, dla alergików, bez parabenów, produkt naturalny
23,49 zł
Do koszyka
Mięczak zakaźny – rozpoznanie (różnicowanie z innymi chorobami)
Obraz kliniczny mięczaka zakaźnego jest dość typowy. W przypadku wątpliwości co do rozpoznania możliwe jest wykonanie badania mikroskopowego treści wyciśniętej ze zmiany lub wycinka skóry. W różnicowaniu zakażenia MCV należy wziąć pod uwagę: znamiona naskórkowe, prosaki, zakażenie HPV (wirus brodawczaka wywołujący kłykciny), brodawki zwykłe (potocznie kurzajki), torbiele gruczołowe (potowe i łojowe), w okolicy powiek torbiel gruczołu Meiboma, rogowacenie okołomieszkowe.
Mięczak zakaźny – leczenie
Zmiany ustępują zazwyczaj samoistnie w ciągu 6-9 miesięcy, ale w niektórych przypadkach wykwity mogą się utrzymywać znacznie dłużej (nawet do 5 lat) lub nawracać. Zmiany ustępujące samoistnie, bez leczenia, czasem mogą pozostawiać blizny.
Gorszy przebieg zakażenia mięczakiem zakaźnym związany jest z zaburzeniami odp*rności oraz atopowym zapaleniem skóry. Większy rozsiew zmian może występować u osób uczęszczających na basen (maceracja skóry pod wpływem wody). Świąd predysponuje do dalszego rozsiewania i nadkażania zmian.
Wśród lekarzy nie ma jednoznacznego stanowiska, co do konieczności leczenia zakażenia MCV. Dzieje się tak, ponieważ mięczak zakaźny z jednej strony jest chorobą samoograniczającą się, o łagodnym przebiegu, a z drugiej może się łatwo szerzyć. Konieczność wdrożenia terapii zależy od obrazu klinicznego i przebiegu choroby (duża rozległość i długi czas utrzymywania się zmian, duża tendencja do rozsiewania się infekcji – np. u małych dzieci, czynniki ryzyka cięższego przebiegu), a także preferencji pacjenta (kwestie estetyczne). Jeśli w ciągu 4 miesięcy od przeleczenia nie pojawiają się żadne nowe zmiany, można chorego uznać za wyleczonego.
Leczenie mięczaka zakaźnegomożna podzielićna:
- leki do stosowania miejscowego – roztwór wodorotlenku potasu (w Polsce dostępne są 5% preparaty >2. roku życia), jodyna, stężony roztwór azotanu srebra, imikwimod (>18. roku życia, immunomodulujący, lek z wyboru w przypadku mięczaka w okolicy płciowej), 0,5% roztwór podofilotoksyny, tretynoina, kwas mlekowy i salicylowy,
- leki przeciwwirusowe doustne (cydofowir) – są czasami stosowane u osób z ciężkim niedoborem odp*rności (np. HIV),
- fizykalne – krioterapia, wyłyżeczkowanie, elektrokoagulacja, laseroterapia; najczęściej stosowanym sposobem usunięcia zmian jest łyżeczkowanie, nie jest jednak zalecane u dzieci < 10. roku życia. Metody mechaniczne wiążą się z ryzykiem bólu, krwawienia i pozostawienia przebarwień i blizn (szczególnie po ręcznym wyciskaniu zmian); najmniej bolesną metodą jest laseroterapia.
Warto wspomnieć także, że w przypadku dzieci z AZS i współwystępowaniem zakażenia MCV nie należy smarować okolic dotkniętych mięczakiem maściami steroidowymi oraz inhibitorami kalcyneuryny. W przypadku nadkażenia bakteryjnego wykwitów należy miejscowo zastosować maść z antybiotykiem.
Mięczak zakaźny – domowe sposoby. Czy są skuteczne?
Domowe sposoby do walki z mięczakiem mogą okazać się niewystarczające, a czasem mogą wywołać efekty niepożądane (odczyny alergiczne itp.). Kwas jabłkowy, dzięki niższemu pH może działać wysuszająco i złuszczająco, maść cynkowa ma działanie wysuszające i wspomaga gojenie. Należy jednak zachować ostrożność, ponieważ może sprzyjać nadkażeniom.
Data publikacji: 01.04.2021
Data aktualizacji: 13.01.2022